15- Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Haccı
1. Cabir b. Abdillah
- - (-)
11083- Cafer (b.
Muhammed), babasından bildiriyor: Seleme oğullarının yanında bulunan Cabir b.
Abdillah'ın yanına gittik ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
haccını sorduk. Cabir şöyle anlattı: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Medine'de dokuz sene haccetmeden kaldı.
Onuncu yılda ise o yıl
içinde haccedeceğini insanlara duyurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in imamlığında haccetmek ve onun yaptığını yapmak üzere Medine'ye
birçok insan da geldi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Zilka'de ayının
yirmisinde yola çıkınca biz de onunla yola koyulduk. Zul-Huleyfe'ye
vardığımızda Esma binti Umeys, Muhammed b. Ebi Bekr'i doğurdu. Ne yapacağı
konusunda da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e haber gönderdi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Yıkan, edeb yerini bir giysiyle
sar, sonra da ihrama gir'' buyurdu.
Sonrasında Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) devesine bindi. Devesi onunla Beyda'ya doğru
yönelince tevhidi ifade eden kelimelerle: ''Lebbeyk Allahumme lebbeyk! Lebbeyk,
La şerıke leke lebbeyk, İnne'l-hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk! La şerike
lek'' şeklinde telbiye getirmeye başladı. İnsanlar da aynı şekilde telbiye
getirmeye başladılar. Bazıları "Zu'l-Mearic (Yüksek dereceler
sahibi)" gibi kelimeleri ilave ederek telbiye getiriyorlardı. Nebi de
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu duyuyor, ancak bir şey demiyordu. Etrafa
baktığımda önünde, arkasında, sağında ve solunda yayan veya binekli göz
alabildiğince insan olduğunu gördüm. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
aramızda gidiyordu. Kur'an ona indiği için manasını en iyi kendi biliyordu.
Onun için bir şey yaptığı zaman biz de aynısını yapıyorduk.
Yola çıktığımızda bizim
niyetimiz hac yapmaktı. Kabe'ye geldiğimizde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Hacer-i Esved'i selamladı. Sonra üç şavt hızlı bir şekilde, dört şavt da normal
bir hızla Kabe'yi tavaf etti. Tavaf sonrası Makam-ı İbrahim'e gidip iki rekat
namaz kıldı. Namaz sonrası "İbrahim'in makamında namazgah
edinin"[Bakara 125] ayetini okudu."
Muhammed der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu namazda İhlas ile Kafirun
surelerini okumuştur."
Cabir şöyle devam etti:
Hacer-i Esved'i bir daha selamladıktan sonra Safa'ya gitti. Oraya vardığında:
"Safa ve Merve Allah'ın işaretlerindendir"[Bakara 158] ayetini okudu
ve: ''Allah'ın başladığı yerden (Safa'dan) başlıyorum!'' buyurarak Safa'ya
çıktı. Safa'nın üzerinden Kabe'ye doğru baktı, tekbir getirdi ve: 'Allah'tan
başka ilah yoktur. Tektir ve ortaksızdır. Mülk de hamd da onundur. O her şeye
kadirdir. Allah'tan başka ilah yoktur. Sözünü yerine getirmiş, kuluna yardım
etmiş ve orduları tek başına yenmişti'' dedi. Sonra dua etti ve aynı sözleri
tekrarladı.
Sonra oradan indi.
Vadinin içine geldiğinde hızlı bir şekilde yürümeye başladı. Vadiden çıktığında
da normal yürüyüşle yürüdü. Merve'ye gelince üzerine çıktı. Oradan da Kabe'ye
doğru bakıp Safa'da söylediklerinin aynısını söyledi. Yedinci defa (tavaf sonu)
Merve'deyken: ''Ey insanlar! Eğer şimdi yaptığım bu işi yeniden yapacak
olsaydım kurban getirmez ve bunu da (hac yerine) umre yapardım. Yanında kurbanı
olmayan ihramdan çıksın ve bunu umreye çevirsin '' buyurdu. Bunun üzerine
yanında kurbanı bulunanlar dışındaki herkes ihramdan çıktı. Merve'nin en
aşağısında bulunan Suraka b. Malik b. Cu'şum kalkıp: "Ey Allah'ın Resulü!
Bu, sadece bu yıl için mi geçerli, yoksa sonsuza kadar böyle mi olacak?"
diye sorunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) parmaklarını birbirine
geçirdi ve üç defa: ''Sonsuza kadar böyledir'' buyurdu. Ardından: ''Kıyamete
kadar hac umrenin içine girmiştir'' diye ekledi.
Hz. Ali, Yemen'den
develerle geldi. Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında kurbanlık
develer getirmişti. Geldiğinde Fatıma'yı ihramdan çıkmış, renkli elbiseler
giymiş ve sürme çekmiş olduğunu gördü. Ali bu durumuna karşı çıkınca, Fatıma:
"Babam böyle yapmamı söyledi" dedi.
Muhammed der ki: Hz.
Ali, Küfe'deyken bu durumu şöyle anlatırdı: "Fatıma'yı bu yaptığı şeyden
dolayı kınamak ve babasının adına söylediği şeyi sormak için Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına gittim. Ona: "Fatıma renkli
giysiler giymiş ve gözlerine sürme çekmiş. Bana da: ''Babam böyle yapmamı
söyledi'' dedi" dediğimde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Doğru söylemiş! Doğru söylemiş! Doğru söylemiş! Böyle yapmasını ben
söyledim'' dedi."
Cabir aynı olaya şöyle
devam etti: Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ali'ye:
''Sen hacca niyetlenirken ne dedin?'' diye sordu. Ali: "Allahım!
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in niyetlendiğine ben de
niyetlendim" dedim. Yanımda da kurbanlıklar vardı" karşılığını
verince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman sen ihramdan
çıkma'' buyurdu.
Hz. Ali'nin Yemen'den
getirdiği kurbanlar ile Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
Medine'den getirdiği kurbanların sayısı yüzü buluyordu. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bunlardan altmış üç tanesini bizzat kendisi kesti. Geriye
kalanlarını da Ali'ye kestirip kurbanlarına ortak etti. Sonra her deveden bir
parça et getirilmesini emretti ve bir tencereye konularak pişirildi. İkisi de
develerin etinden yediler ve suyundan içtiler. Kesimden sonra Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Ben kurbanları burada kestim, ama Mina'nın her yeri kesim
yeridir'' buyurdu. Arafat'ta vakfesini yaptıktan sonra: ''Ben vakfemi burada
yaptım, ama Arafatın her yeri vakfe yeridir'' buyurdu. Müzdelife'de de
vakfesini yaptıktan sonra: ''Ben vakfemi burada yaptım, ama Müzdelife'nin her
yeri vafke yeridir" buyurdu."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Bu kanalla
Ebu Davud (1813, 1907, 1909, 3969), Nesai (1/154, 208) ve Darimi, hac (2/46)
rivayet ettiler.
12411 (1rde-tekrar
edecektir.
2. İbn Ömer (r.a.)
- - (-)
11084 (1)- Abdullah b.
Ömer anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) umre ile haccı
birleştirerek temettü yaptı. Keseceği kurbanları Zul-Huleyfe'den belirleyip
sürdü. Geldiğinde ilk önce umre için telbiye getirdi. Umreden sonra da hac için
telbiye getirdi. Diğer insanlar da umre ile haccı birleştirerek temettü
yaptılar. İnsanlardan bazıları yanında kurbanlarını getirmişken bazıları kurban
getirmediler. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mekke'ye geldiği zaman
insanlara şöyle seslendi: ''İçinizden kurbanlıklarını getirenler haccı da ifa
edene kadar hacda yasak olan hiçbir şeyi yapmasınlar. Kurbanlık getirmeyenler
ise Kabe'yi tavaf etsinler, Safa ile Merve arasında sa'y yapsınlar, saçlarını
kısaltsınlar. Sonra da ihramdan çıkıp hac için ihrama girsinler. Kurbanlarını
da kessinler. Kurbanlık bulamayanlar üç günü hacda, yedisi de evine döndükten
sonra olmak üzere on gün oruç tutsunlar. ''
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Mekke'ye geldiği zaman tavafta ilk önce Hacer-i Esved'i
selamladı. Tavafın üç şavtını hızlıca, kalan dördünü normal bir şekilde
yürüyerek yaptı. Tavafını bitirdikten sonra Makam'ın yanında iki rekatlık bir
namaz kıldı. Selam verip namazını bitirdikten sonra Safa'ya geldi. Safa. ile
Merve arasında da sa'yını yaptı. Haccını bitirene, Kurban gününde kurbanlarını
kesene ve dönüş tavafını da yapana kadar hacda haram olan hiçbir şeyi yapmadı.
Bunları yaptıktan sonra da tümden ihramdan çıktı. İnsanlar içinden
kurbanlıklarıyla gelenler de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yaptığının
aynısını yaptılar.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(1691), Müslim (2954), Nesai (5/151) ve Ebu Davud 1855) rivayet ettiler.
11085 (2)- Urve b.
ez-Zübeyr'in bildirdiğine göre Aişe kendisine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in umre ile haccı birleştirerek temettü yaptığını, diğer insanların da
onunla birlikte bu şekilde temettü yaptıklarını söylemiş ve bir önceki rivayette
Salim'in, babası Abdullah'tan naklen anlattıklarının aynısını anlatmıştır.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1/351) rivayet etti.